Sպտակ օձը
Կար չկար մի թագավոր կար, ով հայտնի էր իր իմաստությամբ ողջ երկրով մեկ: Ոչինչ չէր լինում նրանից թաքցնել և թվում էր, կարծես բոլոր գաղտնիքները նրան էին հասնում մոտ օդի միջով: Այս թագավորը մի տարօրինակ սովորություն ուներ. ամեն օր ճաշից հետո, երբ սեղանը մաքրած էր, և ոչ ոք չկար սենյակում, վստահելի ծառան բերում էր նրան ևս մեկ ուտեստ: Սակայն այն ծածկված էր, և ոչ ոք,նույնիսկ ծառան չգիտեր, թե ինչ կար նրա մեջ : Թագավորը երբեք չէր բացում ծածկը, մինչև ամբողջովին մենակ չլիներ: Այսպես նա ապրեց երկար տարիներ, մինչև այն օրը, երբ իր հավատարիմ ծառան, որը բերում էր ուտեստը, հետաքրքրությունից վառված տարավ այն իր սենյակ:Նա զգուշորեն կողպեց դուռը,բարձացրեց ուտեստի ծածկը և տեսավ սպիտակ օձ: Բայց երբ նա տեսավ այնՙ չկարողացավ զսպել իրեն, մի փոքր կտրեց և դրեց բերանը: Հենց որ նա միսը կերավ,տարօրինակ ձայներ լսեց և պատուհանից դուրս նայեց: Նա գնաց և ուշադիր լսեց, հետո նկատեց ճնճղուկներին, որոնք շատախոսում էին միասին և խոսում այն ամենի մասին, որ նրանք տեսել էին դաշտերում և անտառներում: Օձի միսն ուտելուց հետո նա կենդանիների լեզուն հասկանալու զորություն ստացավ: Այնպես պատահեց, որ հենց այդ նույն օրը, թագուհին կորցրեց իր ամենագեղեցիկ մատանին, և բոլորը սկսեցին կասկածել այդ վստահելի ծառային, ում թույլատրված էր գնալ ամեն տեղ:Թագավորը հրամայեց, որ ծառային բերեն իր առջև և սպառնաց, որ ետ վերադարձնի մատանին: Իր խդնդրելով և ահով, նա իջավ բակ և սկսեց մտածել, թե ինչպես կարող է դուրս գալ այս իրավիճակից: Մի քանի բադ նստած էին առվակի կողքին և հանգստանում էին՝ կտուցներով հարթեցնելով իրենց փետուրները: Նրանք գաղտնի խոսում էին միասին: Ծառան կանգնել և լսում էր: Նրանք խոսում էին այն վայրերի մասին, որտեղ եղել էին և իրենց կերած ուտելիքներից: Հանկարծ նրանցից մեկը խղճալի տոնով ասաց, որ ինչ-որ ծանր բան կար իր ստամոքսում:
- Երբ ես արագ-արագ ուտում էի, կուլ տվեցի թագուհու պատուհանի տակ ընկած մատանին:
Ծառան միանգամից հափշտակեց նրան վզից և տարավ խոհանոց և ասաց խոհարարին, որ մորթի նրան:
-Այո՛, լավ,- ասաց խոհարարը և կշռեց նրան իր ձեռքով ,-սա ոչ մի ջանք չի խնայել գիրանալու հարցում, բավականին ժամանակ կսպասի մինչև տապակվի:
Այսպիսով նա կտրեց բադի գլուխը, թագուհու մատանին նրա ներսում էր: Ծառան հիմա հեշտությամբ կարող էր ապացուցելի իր անմեղությունը և թագավորը կհատուցի իր սխալի համար: Նա թույլ տվեց ծառային ցանկություն հայտնել և խոստացավ նրան ամենալավ տեղը պալատում, որը նա կարող էր ցանկանալ:
Դդումը
1. Հողագործը լավ մարդ էր ով շատ էր սիրում իր դդմիկները, և հաճախ շատ ջերմ զրուցում էր նրանց հետ:Նա հոգ էր տանում նրանց մասին և սովորեցնում ինչպես լինել լավը:Առավոտյան նա քաղցր երգում էր իր դդմիկների համար, իսկ ճաշից հետո հանձնարարում , որ հանգիստ նստեն և կլանեն արևի լույսը:Ամեն երեկո երբ մութն ընկնում էր ֆերմերը գալիս էր իր դդմիկների մոտ և ասում, որ իրենց արմատներով շատ դանդաղ ջուր խմեն հողից:Իրենց արմատներով ջուր խմելը նման էր ծղոտի միջով խմելուն:Երբ քնելու ժամն էր գալիս Հողագործը ներից գալիս էր ու ասում, որ բոլորը գնան քնելու և մի լավ հանգստանան, որպեսզի մեծանան և ուժեղ լինեն:
2. Կար մի դդմիկ, որ ամենինչ անում էր հողագործի ասածի պես: Երբ ժամանկն էր նստել հանգիստ և կլանել արևի լույսը նա այդպես էլ անում էր:Երբ ժամանակն էր ջուր խմելու նա հողագործի ասածի պես քաշում էր այն ճիշտ և դանդաղ: Իսկ երբ մութն ընկնում էր և ֆերմերն ասում էր. ” դե քնեք փոքրիկներս… ”, մեր դդմիկը ժպտում էր և թուլացնում իր մարմինը, շատ շուտով նա խորը քնած էր լինում:
3.Կյանքը գեղեցիկ էր և դդմիկը երջանիկ էր, որովհետև հողագործը սիրում էր իրեն:Նա իսկապես շատ էր ուրախանում, երբ հողագործն ասում էր, որ նա հատուկ է և գեղեցիկ:Նա ցանկանում էր, որ հողագործը հպարտանա իրենով:Երբ դդմիկները փոքր էին շատ լավն էին և սիրում էին միմյանց:Դա հիանալի էր:
4.Բայց դդմիկները սկսեցին մեծանալ և քանի մեծանում էին, բոլորն էլ փոխվում էին:Յուրաքանչյուրն էլ ավելի էր ուժեղանում, ավելի գերանում և ավելի շատ բան էր կարողանում անել:Բոլորը բացի մեր փոքրիկ, քաղցրիկ դդմիկից:Մեծանալու փոխարեն նա մնաց փոքր և մինչ դեռ մնացած բոլոր դդմիկները չէին քնում մինչ ուշ գիշեր կամ չէին կլանում արևի լույսը և ջուր չէին խմում մեր փոքրիկ կանաչ դդմիկը շարունակում էր լավը մնալ: Նա ենթարկվում էր հողագործին անգամ երբ մնացած բոլորը չէին ենթարկվում և շուտով նրանք սկսեցին ծաղրել նրան:
5.Օօօ փոքրիկ երեխա :Նա երբեք սխալ բան չի անում… նա այնքան լավն է:Երբհողագործն ասում էր ,դա այնքան լավ էր հնչում: Բայց այժմ նրանք դա ասում էին այլ կերպ`անարգելով:Նա չէր հպարտանում երբ նրանք այդպես էին ասում…նա շվարում էր և տխրում:
6.Հաջորդող մի քանի օրը կյանքը դժվար էր մեր փոքրիկ դդմիկի համար:Բալոր դդմիկները ծիծաղում էին նրա վրա երբ նա նստում էր հանգիստ կլանելով արևի լույսը:Բոլորն էլ ուզում էին խոսել, ծիծաղել և ժլատ բառեր ասել նրա մասին, նրանցից ոչ ոք հանգիստ չէր նստում:Երբ ջուր խմելու ժամանակն էր գալիս նա շարունակ դանդաղ խմում էր, որից հետո նրանք կարող էին գնալ և խաղալ:
7. Որոշ ժամանակ անց դդմիկները սկսեցին մեծանալ:Ամեն օր ֆերմերը գալիս էր և ասում. Այս տարի կունենանք համեղ կարկանդակներ, անշուշտ նրանք շատ լավը կլինեն:Բոլոր դդմիկները շատ հպարտացան:Նրանցից յուրաքանչյուրն ուզում էր, որ ֆերմերը հենց իրեն ուտի և վայելի:Բայց բոլորն էլ գիտեին, որ մի ավելի լավ բան էլ կա:
8.Բոլոր դդմիկները լսել էին սերմացու դդմիկի պատմությունը:Ամեն տարի հողագործը ընտրում էր մի հատուկ դդմիկ, որը նա չէր պատրաստում: Այդ դդմիկը միշտ ամենամեծը և ամենագեղեցիկն էր բոլորից: Հողագործը կընտրեր ամենալավ դդմիկը հաներ սերմերը և ցաներ դրանք հաջորդ տարվա համար :Նրա մայրը անցյալ տարի եղել էր սերմացու դդմիկ: Այս տարի նրա ամենամեծ երազանքն էր, որ նրան ընտրեր:
9.Խորը հոգում, նա գիտեր նա չէր ընտրվի: Նա միշտ փորձում էր լավը լինել, և նույնիսկ այդքան դժվար աշխատանքից և ամենինչը ճիշտ անելուց հետո, նա մնում էր փոքրիկ դդմիկ: Նա միակն էր, ով կանաչ էր: Բոլոր մյուս դդումները հիմա նարնջագույն են դարձել: Նա տխուր էր նրա համար որ- նա դեռ երեխայի նման էր:
10.Մի քանի օր անց հողագործը եկավ նրա մոտ և ասաց.
-Դու ինձ հիշեցրեցիր քո մայրիկին: Դու դեռ կզարմացնես բոլորիս:
Նա չէր հասկանում նրան, բայց գիտեր, որ հողագործը նրան սիրում էր և նրան ուրախացնում էր: Փոքրիկ կանաչ դդումը ժպտաց և որոշեց, որ նույնիսկ եթե նա յուրահատուկ չլինի, նա շոյված էր , որ նա մնում է լավը, որովհետև հողագործը ուրախ էր նրա հետ: Նա այդ գիշեր գնաց քնելու շատ ուրած և բոլոր օրերը մինչև մեծ հունձի խնջույը, նա դեռ ուրախ էր:
11.Այդ ժամանակի ընթացքում,նա սկսում է նարնջագույն դառնալ:Դա գեղեցիկ փոխակերպում էր և նա սիրում էր իրնոր գույնը: Այսպիսով, ամեն դդում դադարեց ծաղրել նրան:Իդեպ,նրանք էին ընկերներ ձեռք բերել ևայժմ շատ բարի էին նրա հետ:Նա շոյված էր դրանով,բայց նա չի կանգ առնում լավը լինել,նույնիսկ երբ նրանք ասում էին նրան խաղալ արևի շողերը կլանելու ժամանակի ընթացքում: <<Ոչ, ես ստիպված եմ անել, ինչ ասել է հողագործը>>, կպատասխանի նա : Եվ նրանք չէին ծիծաղում նրա վրա: Նա ուզում էր իմանալ, ինչո՞ւ….
12.Բերքահավաքի խնջույքը վերջապես եկավ և հողագործը շատ զբաղված էր իր տանը: Նա նույնիսկ դուրս չէր գալիս խոսելու նրանց հետ առավոտյան, բայց նրաք չէին տխրում: Սա այն օրն էր, երբ սերմնացու դդումը պետք է ընտրվեր: “Մենք բոլորս գիտենք, թե դա ով է լինելու” ասաց մի դդում և բոլորը համաձայնվեցին: “Ո՞վ” ասաց մեր դդմիկը: Բայց ոչ ոք չէր կարող պատասխանել նրան. Նրանք շարունակեցին խմելը: Նրանք բոլորը փորձում էին այսօր արագ խմել, այսպիսով նրանք կլինեին քաղցր և հյութեղ:
13.Հողագործը վերջապես եկավ նրանց մոտ բերքահավաքների գալուց առաջ: Ժպտալով, նա ազատորեն կտրեց մեր դդմիկի արմատները և բարձրացրեց նրան, ասելով “Քո ժամանակը եկավ, իմ փոքրիկ”: Ժպտալով, դդմիկը ուրախացավ: Նա գլխի ընկավ, որ նա նախատեսեց պատրաստել վաղ կարկանդակ նրանից, և նա հպարտ էր ընտրված լինելոը: Ուրախ նա թռավ հողագործի կրծքավանդակին: և նա տարավ նրանտուն
14.Դդումը նայեց տան շուրջը, մտածեց իր մայրիկի մասին: Նա այստեղ էր, երբ նա ընտրված էր սերմնացու դդում: Հանկարծակի նա կարոտեց իր մայրիկին և նա սկսեց լացել.”Օհ, մայրիկ կներես ես չհպարտացրեցի քեզ, Կներես, որ նրանք չնտրեցին ինձ որպես սերմնացու դդում…”
15.Հողագործը գնաց պատի մոտով, որի վրա իր բոլոր հին սերմնացու դդումների նկարենրն էր: Նա տեսավ իր պապիկին, նրա մայրիկին և վերջապես դա կարծես նրա մայրիկի մի ուրիշ նկար տեսներ: Բայց հետո , նա գիտակցեց, որ դա նկար չէր. Դա հայելի էր: Նա իր մայրիկի նման էր, ծեր սերմնացու դդում և նրա մոտ հանկարծ մտահաղացում առաջացավ…
16.Հողագործը տարավ նրան խոհանոց և դրեց նրան հակառակ: Ժպտալով նա ասաց “Դու ընտրված կլինես, որովհետև դու ցանկանում ես լավը լինել և դու սիրում էիր հնազանդվել: Ես գիտեմ դու կմեծանաս և պայծառ քան մնացածները, որովհետև դու լավն ես հոգում և երբ դդումը լավն է հոգում, դա մի օր կդառնա գեղեցիկ դրսից: Ժպտալով դդումը հասկացավ, որ լավ լինելը դժվար էր, բայց դա դրան արժեր դրանից: Եվ նա շատ շատ ուրախ էր:
17.Երբ մնացաց դդումները տեսան սերմերը, նրանք զխճեցին, որ վատն էին: Բայց արդեն ուշ էր նրանց համար: Նրանք կորցրեցին իրենց ընտրված լինելու շանսը: Բայց նրանք կարող էին լինելօ լավը և նրանք որոշեց լինել լավը: Որովհետև նրանց փոխված սրտերը փոխվել էին, նրանք դարձան համեղ կարկանդականեր: Եվ երբ մարդիկ հիշում էին խնջույքը, նրանք ասում էին.”Սա ամենալավ խնջույքն էր, որը մենք ունեցել էինք”
Եսասեր հսկան
Հետո գարունը եկավ և ամբողջ քաղաքը լցվեց փոքր բողբոջներով և թռչուններով: Միայն Եսասեր Հսկայի այգում դեռ ձմեռ էր: Թռչունները չէին ցանկանում երգել այնտեղ, որտեղ չկային երեխաներ և ծառերը մոռացել էին իրենց բողբոջների մասին: Միակ մարդիկ, ովքեր խնդրում էին, Ձյունն էր և Սառույցը:
- Գարունը մոռացել է այս այգիի մասին, – գոռում էին նրանք,- այսպիսով մենք պետք է ապրենք այստեղ ամբողջ տարի:
Ձյունը փակել էր խոտը իր գեղեցիկ սպիտակ թիկնոցով և Սառույցը բոլոր ծառերը արծաթով ներկեց: Հետո նրանք հրավիրեցին ՀՅուսիսային քամիին, որպեսզի մանան նրա հետ և նա եկավ: Նա փաթաթված էր մորթով և նա ամբողջ օրը ոռնում էր այգու մասին.
-Ես չեմ կարողանում հասկանալ ինչու է Գարունը այսքան ուշ գալիս, – ասաց Եսասեր Հսկան, և նստեց պատուհանին ու նայեց իր ցուրտ սպիտակ այգուն, - Ես համոզված եմ, որ եղանակը կփոխվի:
Բայց գարունն երբեք չեկավ , ամառը նույնպես: Աշունը ոսկե մրգեր տվեց բոլոր այգիներին, բայց Հսկայի այգուն նա ոչ մի հատ չտվեց:
-Նա շատ եսասեր է, – ասաց նա:
Այսպիսով այստեղ միշտ ձմեռ է և Հյուսիսային քամին և Կարկուտը, և Սառույցը, և Ձյունը պարում էին ծառերի միջով:
Մի առավոտ Հսկան իր մահճակալի մեջ, երբ նա լսեց մի շատ հաճելի երգ: Այդ երաժշտությունը այնքան քաղցր էր նրա ականջների համար, հետո նա կարծեց, որ դրանք պիտի Թագավորի մոտ անցնող երաժիշտները լինեն: Դա իրականում միայն դրսում երգող փոքր կանեփուկ էր: Բայց նա վաղուց իր այգում լսել էր թռչունների երգելը և հիմա այս երաժշտությունը ամենալավ երաժշտությունն էր աշխարհում: Հետո Կարկուտը դադարեց պարել իր գլխի վրայով և Հյուսիսային քամին դադարեց ոռնալ և մի համեղ հոտ եկավ պատուհանի բաց փեղկի միջով.
-Ես հավատում եմ, որ գարունը վերջապես եկել է, – ասաց Հսկան, և նա վեր կացավ մահճակալից և դուրս նայեց:Ի՞նչ նա տեսավ:
Նա տեսավ հրաշալի տեսարան: Երեխաները ներս սողոցկեցին պատի փոքրիկ ծակի միջով և նրանք նստել էին ծառերի ճյուղերին: Յուրաքանչյուր ծառին փոքրիկ երեխաներ էին: Եվ ծառերը կրկին բողբոջեցին: Թռչունները թռչում էին բերկրանքով ծլվլում և ծաղիկները նայում էին կանաչ խոտից և ծիծաղում: Դա գեղեցիկ տեսարան էր, միայն մի անկյունում էր դեռ ձմեռ: Դա այգու ամենահեռու անկյունն էր և փոքրիկ տղան կանգնած էր այնտեղ: Նա այնքան փոքր էր, որ չկարողացավ հասնել ծառի ճյուղերին և նա տափառում էր դրա շուրջը ու դառնորեն լացում: Խեղճ ծառը դեռ ծածկված էր ձյունով և սառույցով.
-Բառցացիր փոքրիկ տղա, - ասաց ծառը, բայցըփոքրիկ տղան շատ փոքիրկ էր:
Եվ Հսկայի սիրտը հալչեց, երբ նա դուրս նայեց,
-Ինչքն Եսասեր էի ես, – ասում էր նա, – հիմա ես հասկացել եմ ինչու գարունը այստեղ չեկավ: Ես պիտի դնեմ այդ խեղճ փոքրիկ տղային ծառի վերևին և հետո ես կջարդեմ պատը և իմ այգին կլինի երեխաների խաղահրապարակը ընդմիշտ:
Նա իսկապես շատ զխճում էր նրա համար ինչ արել էր:
Այսպիսով նա իջավ աստիճաններով և կամաց բացեց մուտքի դուռը և դուրս եկավ այգի: Բայց երբ երեխաները տեսան նրան, նրանք վախեցան հետո բոլորը վազեցին և Ձմեռը կրկին եկավ այգի: Միայն փոքրիկ տղան չվազեց: Նրա աչքերը լցված էին արցունքներով , այդ պատճառով նա չտեսավ Հսկայի մոտեցումը: Եվ հսկան կանգնեց նրա ետևում և քնքշությամբ դրեց նրան իր ձեռքի վրա և բարձրացրեց ծառի վրա: Եվ ծառը միանգամից բողբոջեց, թռչունները եկան և երգեցին դրա վրա, փաքրիկ տղան ձգեց իր երկու թևերը և գրկեց հսկայի վիզը և համբուրեց նրան: Երբ մնացաց երեխաները տեսան, որ Հսկան այլևս չար չէր, ետ վազեցին և Գարունը եկավ նրանց հետ միասին.
-Հիմա սա ձեր այգինէ, փոքրիկ երեխաներ, – ասաց Հսկան և նա վերցրեց մեծ կացին և ջարդեց պատը: Երբ մարդիկ ժամը տասներկուսին գնում էին շուկա, նրանք տեսնում էին Հսկային երեխաների հետ խաղալուց ամենագեղեցիկ այգում, որը նրանք տեսել էին:Ամբողջ օրը նրանք խաղում էին և երեկոյան նրանք եկան Հսկայի մոտ , որ բարի գիշեր ցանկանաին.
-Բայց ո՞ւր է ձեր փոքրիկ ընկերը, – ասաց նա,- տղան ում ես բարձրացրեցի ծառի վրա:
-Մենք չգիտենք,- պատասխանեցին երեխաները,- նա գնաց:
-Ասեք նրան գալ այստեղ վաղը,- ասաց Հսկան, բայց երեխաները ասացին,որ չգիտեն թե, որտեղ է նա ապրում և առաջ էլ նրան չէին տեսել և Հսկան տխրեց:
Ամեն երեկո, երբ դպրոցը վերջանում էր, երեխաները գալիս էին և խաղում էին Հսկայի հետ: Բայց փոքրիկ տղան, ում Հսկան սիրում էր, կրկին երբեք չեկավ: Հսկան շատ բարի էր բոլոր երեխաների հետ , բայց նա կարոտում էր նրա ամենալավ փոքրիկ ընկերոջը և հաճախ խոսում էր նրա մասին.
-Ինչպես կարող եմ ես տեսնել նրան,- նա սովոր էր ասել:
Տարիներ անցան և Հսկան դարձավ շատ ծեր և թույլ: Նա այլևս չեր կարող խաղալ երեխաների հետ, այսպիսով նա նստեց հսկայական բազկաթոռին և նայում էր երեխաներին ու նրանց խաղերին: Նա հիանում էր իր այգով.
-Ես ունեմ շատ գեղեցիկ ծաղիկներ,- ասաց նա,- բայց երեխաներն են ամենագեղեցիկ ծաղիկները :
Հիմա նա չի ատում Ձմեռը, որովհետև նա գիտեր, որ Գարնանը միայն քնելու էր, իսկ հետո ծաղիկները հանգստանում էին:
Մի ձմռան առավոտյան նա իր պատուհանից դուրս նայեց և հանկարծ նա հետաքրքրվածլինելով տրորեց իր աչքերը և նայեց ու նայեց: Դա իհարկե սքանչելի տեսարան էր: Այգու ամենհեռու անկյունում կար մի ծառ ծածկված գեղեցիկ սպիտակ բողբոջներով: Ճյուղերը ոսկեգույն էին և մրգերը արծաթագույն էին և դրա տակը կանգնած էր փոքրիկ տղան: Հսկան մեծ հաճույքով իջավ աստիճաններով և քայլեց այգով: Երբ նա եկավ փակեց երեխային իր դեմքով, կարմրած և զայրույթով նա ասաց.
-Ով է համարձակվել քեզ վիրավորել:
Երեխայի ձեռքի ափի վրա կար մեխի երկու հետք, նաև կար երկու հետք փոքրիկ ոտքերի վրա:Ո՞վ է համարձակվել քեզ վիրավորել քեզ,- գոռաց Հսկան, – ասա ինձ և ես կհանեմ իմ սուրը և կմորթեմ նրան:
-Ոչ, – պատասխանեց երեխան, – սրանք սիրո վերքեր են:
Ո՞վ ես դու. – ասաց Հսկան և տարորինակ վախը նրա վրա եկավ և նա ծնկի եկավ երեխայի առաջ:
Երեխան ժպտաց Հսկային, և ասաց նրան.
-Դու ինձ մի անգամ թողեցիր խաղալ քո այգում, այսօր դու կգաս իմ հետ իմ այգի, որը դրախտն է:
Երբ երեխաները ցերեկը վազեցին , նրանք գտան Հսկային ծառի տակ: Նա մահացել էր, բայց ամբողջովին ծածկված էր սպիտակ բողբոջներով:
No comments:
Post a Comment